اصول طراحی فضای سبز روف گاردن

طراحی فضای سبز روف گاردن یکی از جذابترین انواع طراحی فضای سبز در ساخت ویلا می باشد. باغ بام یا روف گاردن یا roof garden، از جمله المانهایی است که در سالهای اخیر محبوبیت فراوانی در بین مردم پیدا کرده است و به طورمعمول با هزینه‌های زیادی اجرا میشود. در واقع یکی از مشکلاتی که بیشترعلاقهمندان به روف گاردن با آن مواجه می باشند، هزینه‌های بسیار زیاد برای طراحی و اجرای بام سبز است.

در این گفتگو، سعی ما بر این است که پرتکرارترین سوالات شما را درباره طراحی فضای سبز روف گاردن، پاسخ دهیم و طراحی چنین فضایی را با کمترین هزینه‌ها، به صورت گام به گام به شما آموزش دهیم، پس در ادامه همراه ما باشید.

طراحی فضای سبز روف گاردن را چگونه شروع کنیم؟

روف گاردن یا بام سبز، باغی است که در پشت بام واقع شده است. این ایده سعی دارد فضای سبز بدیع و دلپذیری را در پشت بام ویلا به وجود آورد. بسیاری از علاقمندان به فضای سبز دوست دارند که پشت بامهای خود را به بام سبز زیبا تبدیل کنند، اما نمی دانند از کجا شروع کنند. در ادامه این بخش از سازه برتر طراحی فضای سبز روف گاردن را قدم به قدم به شما خواهیم گفت.

بر اساس فضای خود تصمیم بگیرید

به عنوان اولین قدم، باید نوع فضایی که با آن سروکار دارید را به دقت بررسی کنید. اگر مساحت سقف ویلای شما بزرگ است و قصد دارید یک طراحی با هزینه بالا انجام دهید، عناصری مانند شومینه، آبنما، اتاقهای شیشه ای و نورپردازی حرفه ای وارد طراحی شما می شوند. ولی اگر فضای شما محدود است یا این که تصمیم گرفته اید، این کار را با هزینه ای کم انجام دهید، باید روی طراحی عواملی مانند گل و گیاه، طرحهای دست ساز و سایبانهای پارچه ای که در صنعت ساختمان موجود است، کار کنید.

فضا را بخش بندی کنید

در این مرحله، یک نقشه کلی از سقف ویلا ترسیم می شود و به هر بخش نام خاصی داده می شود. برای مثال بخش اول قسمت آلاچیق و بخش دوم قسمت باربیکیو و بخش سوم قسمت گیاهان و گلها می باشد. این نقشه باعث می شود تا با دقت بیشتری کار کنید و خطاها را در محوطه سازی ویلا به حداقل برسانید. البته توجه داشته باشید که برای ترسیم نقشه باید ابعاد دقیق سقف را داشته باشید و تمام جزئیات را روی کاغذ درج کنید.

تفاوت بین روف گاردن و سایر طرحها را درک کنید

همه چیز بستگی به این دارد که قصد دارید با باغ بام خود چه کاری انجام دهید. اغلب از روف گاردن برای پذیرایی از مهمانان یا استراحت استفاده می کنند. در صورتی که می خواهید از بام سبز خود برای مهمانی استفاده کنید، باید از عناصر خاصی مانند مبلمان و نیمکت و یا باربیکیو استفاده کنید.

سیستم آبیاری و نوع گیاهان

یکی از مهم‌ترین اجزای باغ بام، گل و گیاه است. شما باید با تحقیق، گیاهان مناسب برای سقف خود را بیابید و فقط از آن نوع گیاهان استفاده کنید. همچنین اگر یک بام سبز بزرگ دارید و تصمیم دارید از گلهای زیادی در آن استفاده کنید، ایده خوبی است که یک سیستم آبیاری اتوماتیک را نیز به روف گاردن اضافه کنید. سه دسته از گیاهان هستند که برای روف گاردن مناسب می باشند از جمله:

گیاهان مخصوص سطح

این گیاهان در کف طرح شما قرار می گیرند و قاب یا شکل کلی را حفظ می کنند. توجه داشته باشید که این گیاهان باید در گلدانهای مستطیلی، مربعی یا حتی آویزان کاشته شوند و در اطراف روف گاردن به ترتیب متقارن یا تکنیک نامتقارن قرار گیرند.

شما می توانید از انواع زنجیره‌های گیاهی استفاده کنید. البته به خاطر داشته باشید که شرایط اقلیمی محل زندگی شما می تواند تاثیر زیادی بر رشد و نمو گیاهان داشته باشد. به طور کلی، لیزوماکیا و گیاهان ژاپنی انتخابهای خوبی هستند.

گیاهان مخصوص سایبان و دیوار

از این گیاهان، برای ایجاد بام سبز و دیوارهای سبز استفاده می شود. در نظر داشته باشید که یک پایه در دیوار یا سایبان قرار دهید تا این گیاهان روی آن رشد کنند. همچنین، به خاطر داشته باشید که برخی از گیاهان با نور خورشید خوب رشد نمی کنند. بنا بر این، آنها باید در زیر سایبان کاشته شوند. برای این منظور از انواع پیچک مانند پیچک خشت و یا پیچک امین الدوله استفاده می شود.

استفاده از درختچه‌ها در روف گاردن

درختچه‌ها نقش بسیار مهمی در طراحی فضای سبز روف گاردن دارند. درختچه‌ها نسبت به گیاهان دیگر مقاومت بیشتری دارند و برای فضاهای بام سبز انتخاب بهتری هستند. البته یک نکته مهم وجود دارد و آن هم قیمت نسبتاً بالای این نوع گیاهان است. بنابراین می توانید از تعداد کمی درختچه در طراحی فضای سبز روف گاردن خود استفاده کنید. درختچه‌های فوتونیا و درختچه‌های توری، انتخابهای خوبی برای قرار گرفتن در روف گاردن هستند.

زیباسازی کف روف گاردن

اهمیت زیادی دارد که کف روف گاردن شما با یک سنگ، پارکت یا موزاییک مخصوص آراسته شده باشد؛ کف یا سطح در طراحی روف گاردن نقش مهمی دارد، زیرا بیشتر از هر جز دیگری در معرض دید می باشد و نقش هماهنگ کردن اجزای محیط با یکدیگر را به عهده دارد.

ایجاد یک نقطه مرکزی در طراحی فضای سبز روف گاردن

یکی از اصول کلیدی یک باغ بام، ایجاد فضای مرکزی یا نقطه کانونی است. برنامه اجرایی شما باید یک نقطه مرکزی داشته باشد. این نقطه کانونی را می توان تقریباً با هر چیزی تزئین کرد. ایده‌های زیادی برای ایجاد نقاط کانونی وجود دارد. به عنوان مثال می توانید با چمن کاری، قرار دادن مبلمان و نورهای مختلف، آنها را برجسته کنید.

نورپردازی فضای سبز روف گاردن

نورپردازی در انواع طراحیها نقش بسیار مهمی دارد، اما در روف گاردن از اهمیت بیشتری برخوردار است. روف گاردن محیطی است که معمولا در شب استفاده می شود، که بهترین زمان برای استفاده از نور پردازی است. شما می توانید تکنیکهای نورپردازی را با استفاده از چراغهای باغچه، چراغ های کناف یا دیوارکوبها امتحان کنید.

نوع مبلمان در طراحی فضای سبز روف گاردن

جهت خرید مبلمان مناسب برای بام سبز، باید عوامل بسیاری را در نظر داشته باشید، برای مثال اینکه مبلمان راحتی انتخاب بهتری می باشند یا اینکه در کنار انواع صندلی و مبل بهتر است از نیمکتهای چوبی نیز استفاده شود. در کل، سعی کنید که به سراغ مبلمانی بروید که سه خصوصیت مهم زیر را دارند:

راحت باشند؛

برای فضای باز روف گاردن مناسب باشند

هارمونی رنگی مناسبی با رنگ فضای سبز روف گاردن شما داشته باشند

مزایای طراحی فضای سبز روف گاردن

نصب آسان

نصب روف گاردن آسان است و در صورتی که سقف صاف و ایزوگام سالمی دارید، می توانید با کمترین زمان و حداقل هزینه این کار را انجام دهید.

سازگاری خوب با محیط زیست

بارزترین مزیت و دلیل اصلی انتخاب روف گاردن برای بسیاری از افراد، داشتن این ویژگی است. داشتن یک روف گاردن برای محیط زیست مفید است، زیرا با اضافه کردن گیاهان بیشتر به محیط به ما کمک می کند تا اکسیژن بیشتری تولید کنیم.

عایق صوتی و حرارتی

لایه‌های زیادی که برای ایجاد یک روف گاردن استفاده می شود با هم کار می کنند، تا عایق حرارتی و صوتی عالی برای ویلا یا ساختمان شما فراهم کنند. این به شما کمک می کند در صرفه جویی در هزینه انرژی داشته باشید و ویلا خود را در زمستان گرم و در تابستان خنک نگه دارید.

ماندگاری بالا

با توجه به به نوع روف گاردنی که انتخاب می کنید و آب و هوایی که ویلا شما در آن قرار دارد، روف گاردن شما می تواند خودکفا باشد، به این معنی که نیازی به آبیاری آن وجود نداشته باشد، یا فاصله زمانی طولانی بین آبیاری باشد.

نوع گیاهان استفاده شده و آب و هوا نقش زیادی در این امر خواهد داشت. در شهرهایی مثل تهران برای فلاورباکسهای بلند یا دیوارهای سبز متراکم، روش آبیاری قطره ای بدون مراقبت توصیه می شود.

رواناب (پساب)

بام سبز به کاهش رواناب کمک می کند. بدین ترتیب که پس از بارندگی، از این آب برای آبیاری گیاهان و سبزه‌های پشت بام استفاده می شود و مابقی در تشتک زهکشی جمع آوری می شود. به این ترتیب میزان فاضلاب شهری افزایش نخواهد یافت.

ضد UV

این مزیت به محافظت لایه‌های بالای پوشش گیاهی روف گاردن از لایه‌های پایین (شامل لایه‌های ژئوسنتتیک و ژئوتکستایل)، که در برابر اشعه‌های مضر UV آسیبپذیرتر هستند، اشاره دارد و این امرباعث افزایش طول عمر بام سبز می شود.

مقاومت بالا در برابر ضربه

روف گاردنها در مقابل شاخه‌های افتاده یا طوفان تگرگ، به خوبی عمل می کنند. تنها ممکن است گیاهانی آسیب ببینند، که در این صورت می توانند به راحتی جایگزین شوند. اما هیچ کدام از مناطق بحرانی، مانند زیر لایه‌ها، آسیب نمی بینند، زیرا شوک ناشی از ضربه، در سراسر محیط رشد جذب می شود.

حمایت از حیات وحش با طراحی فضای سبز روف گاردن

طراحی و اجرای فضای سبز روف گاردن، فضای بسیار خوبی را برای حمایت از حیوانات و زیستگاه‌های پرندگان ایجاد می کند. در صورتی که علاقمند به شنیدن صدای جیک جیک پرندگان در صبح هستید، پس فضای سبز روف گاردن گزینه خوبی برای شما است.

زیبایی بام سبز

فضای سبز روف گاردنها می توانند خوب به نظر بیایند و همچنین می توانند بد به نظر برسند. این مورد تنها به این بستگی دارد که چقدر خوب طراحی و اجرا شده باشند. اما چیزی که در مورد روف گاردن به عنوان یک مزیت خوب است این است که کاملاً با هر سبکی که می خواهید، قابل اجراست.

استرس کم با استفاده از روف گاردن

باغ بام به کاهش استرس کمک می کند. دیدن گیاهان و نزدیک شدن به طبیعت می تواند به آرامش شما کمک کند و حال و هوای خوبی را به وجود آورد.

تولید اکسیژن و کاهش دی اکسید کربن با طراحی فضای سبز روف گاردن

داشتن بام سبز، بخشی از اکوسیستم طبیعت است که برای ماندگاری خود از طریق فتوسنتز اکسیژن می سازد.

معایب فضای سبز روف گاردن

یکی از معایب اجرای روف گاردن وزنی است که به عنوان بار مرده بر سقف ویلا یا ساختمان وارد می کند. این بار باید قبل از طراحی فضای سبز روف گاردن در نظر گرفته شود، زیرا خاک بعد از آبیاری سنگین می شود که می تواند باعث نشست سقف شود.

از دیگر معایب روف گاردن می توان به نفوذ ریشه در پشت بام اشاره کرد، که به همین دلیل عایق کاری بسترهای کاشت و طرح کاشت مناسب بسیار حائز اهمیت است.

نگهداری و تعمیر روف گاردن نیز کمی دشوار است و از دیگر مواردی است که باید در نظر گرفته شود. در رویکرد مدولار پرتابل روف گاردن، به دلیل قابلیت جابجایی آسان و پیش ساخته بودن، در کمترین زمان ممکن قابلیت تعمیر و نگهداری وجود دارد.

هزینه طراحی فضای سبز روف گاردن

قیمت روف گاردن به عوامل زیادی بستگی دارد. متغیرهای زیادی وجود دارد که بر هزینه کلی تأثیر می گذارد، از جمله استفاده از سازه‌هایی مانند آتریوم، پرگولا، آلاچیق یا عرشه کف (عرشه چوبی)، با طرحهای مختلف، که در قیمت طراحی فضای سبز روف گاردن موثر است.

جمع بندی

اولین گام برای داشتن یک فضای سبز زیبا در روف گاردن؛ اجرای طرحی کارآمد، اصولی و منطبق با اصول اجرایی طراحی فضای سبز می باشد. کارشناسانی که دارای تخصص باغبانی و معماری هستند، می توانند با شناخت گونه‌های گیاهی و انتخاب المانهای مناسب، طرحی اصولی و همچنین ماندگار و زیبا را برای بام سبز شما به جای بگذارند.

در این مقاله تمام نکاتی را که باید در خصوص طراحی فضای سبز روف گاردن بدانید را با شما در میان گذاشتیم، امیدواریم از این نکات نهایت استفاده را برده باشید و تجربیات خود را در این زمینه با دیگر کاربران ما به اشتراک بگذارید.