ضوابط ساخت استخر، آیین نامه طراحی استخر

ضوابط ساخت استخر ویلا یا هر مکان دیگری، باید توسط معماران و پیمانکاران متخصص و با تجربه رعایت شود. در واقع هر فردی توانایی ساخت استخر را ندارد و انجام این کار اصول مختص به خود را دارد. به همین دلیل قبل از اقدام به احداث استخر، بهتر است از ضوابط طراحی و ساخت استخر ویلا اطلاع پیدا کنید.

علاوه بر این باید از پیمانکارانی کمک بگیرید که به این ضوابط پایبند باشند. امروزه در ساخت ویلا به طراحی و اجرای استخر توجه زیادی می شود و معمولا صاحبان ویلا برای فراهم کردن شرایطی مناسب جهت تفریح و سرگرمی فرزندان شان، اقدام به ساخت استخر می کنند.

در این مطلب شما را با ضوابط ساخت استخر و آیین نامه طراحی استخر آشنا می کنیم، در ادامه ما را همراهی کنید.

ضوابط ساخت استخر شامل چه مواردی است؟

در این بخش از سازه برتر شما را با ضوابط ساخت استخر آشنا می کنیم:

ضوابط ساخت محوطه استخر

اولین مورد قبل از ساخت استخر، محوطه ای می باشد که قصد داریم استخر را در آن احداث کنیم. البته نوع محوطه حتما زمینی رو باز نیست، بلکه منظور محیطی است که برای ساخت استخر مناسب است.

نکته ای که اهمیت زیادی دارد این است که فضایی که جهت ساخت استخر انتخاب شده است، مورد تایید پیمانکاران باشد و در واقع ویلا یا منزل شما باید دارای فضای کافی برای طراحی و ساخت استخر باشد.

قوانین مرتبط با ابعاد استخر

مورد دیگر در رعایت ضوابط ساخت استخر، ابعاد استخر است. به طور معمول استخرها را مستطیل شکل می سازند و این نوع شکل هندسی، رایج‌ترین نوع استخر می باشد.

طول استاندارد که در طراحی استخرها باید حتما رعایت شود، بین 12.5 تا 50 متر می باشد. هر چقدر فضای ویلا شما جهت ساخت استخر بزرگتر باشد، طول استخر نیز به 50 متر نزدیک‌تر می شود. البته، طول استخر های آپارتمانی 12.5 و گاهی اوقات کمتر هم می باشد.

از ضوابط دیگر طراحی استخر ویلا، عرض و عمق استاندارد استخرها می باشد که عرض آن در خانه‌های ویلایی بین 10 تا 50 متر است و برای خانه‌های آپارتمانی حدود 3 تا 6 متر است. عمق استخرهای ویلایی و خانگی نیز باید یک یا دو متر باشد، مگر اینکه عرض و طول استخر شما 50*50 باشد و جهت شنا کردن حرفه ای و شیرجه زدن، اقدام به ساخت استخر کنید. در این صورت می توانید عمق استخر را از 3 تا 6 متر افزایش دهید.

ضوابط طراحی موقعیت مکانی استخر

سومین نکته در مورد ضوابط طراحی استخر، موقعیت مکانی آن است. بر اساس استانداردها، فضا یا محوطه ای که برای ساختن استخر در نظر می گیرید، باید خصوصیات زیر را داشته باشد:

داشتن زاویه دید مناسب: استخر ویلا شما باید در قسمتی باشد که از سمت اتاق پذیرایی یا آشپزخانه قابل رویت باشد. این کار به خاطر حفظ سلامتی کودکان انجام می شود.

باد: در صورتی که استخر شما در فضایی باز ساخته شد، حتما باید در برابر آن حفاظ داشته باشد.

عدم وجود درخت در اطراف استخر: جهت تمیز ماندن آب استخر و نگهداری راحت‌تر استخر، نباید در اطراف استخر درختانی وجود داشته باشد که برگهایشان داخل استخر بیفتد.

حاشیه مناسب برای استخر: در استخرهای ویلایی برای تردد راحت در اطراف استخر، باید دو متر حاشیه در نظر بگیریم.

زاویه تابش نور خورشید: در صورتی که استخر شما در فضایی رو باز باشد، بهتر است که زاویه تابش نور خورشید به روی استخر باشد. چرا که با این کار آب استخر در طی روز گرم می شود و از هدر رفتن انرژی جلوگیری می شود.

شکل استخر

چهارمین قانون که باید در زمان ساخت استخر رعایت شود، نوع شکل آن می باشد. در بعضی از ویلاها جهت دیزاین منزل از شکلهای خاصی برای ساخت استخر استفاده می شود، اگر چه این نوع استخرها زیبایی منحصر به فرد و جذابی به ویلا می بخشند، ولی سیستم گردش آب را دچار مشکل می کنند و همچنین صرفه اقتصادی ندارند.

حفظ ایمنی استخر

پنجمین مورد، حفظ ایمنی در استخر می باشد. این موضوع باید از لحظه اولی که ساخت استخر شروع می شود رعایت شود. هرچقدر که ساخت استخر به شکلی اصولی‌تر انجام گیرد، ایمنی استخر افزایش پیدا می کند.

مکان رختکن استخر

اتاق رختکن در استخر، بايد در مکانی باشد که افراد بتوانند جهت ورود به استخر در ابتدا از داخل آن عبور کنند. ترتيب جانمایی رختکن بايد به شکلی باشد که اول رختکن، سپس سرويس بهداشتي و روشويي و بعد از این موارد محل ضدعفوني کردن پاها و دوشها قرار داشته باشد.

رختکن بايد دارای اتاقهايی برای عوض کردن لباس به اندازه حداقل يک متر باشد. کف اتاق رختکن بايد دارای سطحي بدون شيب و صاف باشد. همچنين بايد ساخته شده از متریالی در صنعت ساختمان باشد که رطوبت و آب به داخل آن نفوذ نکند، به آسانی تمیز شود و با شيب حداقلی 6 سانتي متري آب را به خروجي فاضلاب انتقال دهد.

استفاده از موکت یا فرش در محوطه سرويس بهداشتي یا دوش کاملا ممنوع است. محل اتصال کف و دیواره‌ها بايد به شکل صاف و مقعر باشد و فاقد هرگونه حفره، ترک و يا شکاف باشد. پارتيشنهايي که میان اتاقکهای رختکن گذاشته مي شوند، حداقل باید 25 سانتي متر بالاتر ازسطح زمين باشند و يا بر روي يک سکوي آجری یا سيماني با پوششي مناسب مانند سراميک یا کاشی با ارتفاع حداقل 10 سانتي متر قرار گیرند.

قفسه اي که برای نگه داري لباسها استفاده می شود نيز، بايد بر روي يک سطح آجري یا سیمانی غیر قابل تحرک و کاملا محکم با حداقل ارتفاع 10 سانتي متر قرار داده شود و خیلی محکم به آن متصل شود، به شکلی که قفسه‌ها ثابت و بی حرکت باشند. همچنین قفسه‌هاي لباس بايد منافذي داشته باشند که هوا در داخل آنها گردش کند.

حصارکشی استخر

یکی دیگر از ضوابط و قوانین مهم ساخت استخر از جمله استخرهاي روباز و به خصوص استخر کودکان، ایجاد حصار يا مانعي است که از وارد شدن افراد به محوطه استخر بدون اجازه ناظر جلوگيري می کند.

رعایت ارتباط فضايی و جانمایی سالنها

 در يک استخر، علاوه بر توجه داشتن به دسترسيهاي آسان و راحت فضاهاي مختلف با يکديگر، بايد در نظر داشت که راه‌هاي منتهی به استخر شنا، حتما بايد از حوضچه‌های ضدعفوني عبور کنند. همچنين قسمت ورودي شناگران و تماشاچيان بايد به صورت جداگانه طراحي شود.

در واقع بهترين مکان جهت تماشا کردن نمايشهاي آبي، استفاده کردن از طرفين استخر است.

همچنین در استخرهاي روباز مکان نشستن تماشاگران بايد سايه بان داشته باشد و يا در جهت مناسبي نسبت به نور خورشيد قرار گیرد.

ضوابط نورپردازی استخر

نورگيري استخر سرپوشيده، به صورتهاي مختلفي مانند: مصنوعي، طبیعی و يا ترکيبي از هر دوی آنها انجام می شود. برای استخرهاي روبازي که در شب هم استفاده می شوند و یا در استخرهای سر پوشیده، اگر به هر علت روشنايي طبيعي روز، نور کافي براي استخر ایجاد نکند، بايد از روشنايي مصنوعي استفاده کرد.

سيستم روشنايي در استخر بايد به شکلی طراحي شود که کف استخر قابل دیدن باشد. نورگيري از طریق سقف نیز يکي از بهترين راه‌هاي استفاده از روشنايي روز است که مزاحمت کمی را براي شناگران ايجاد می کند، البته مشروط بر اين که تابش نور آفتاب با زاويه حداکثر 50 درجه نسبت به سطح افق، وارد محوطه سالن استخر شنا شود.

میزان روشنايي در روی سطح آب بايد حداقل 323 لوکس باشد.

همچنین زمانی که در ديواره استخر لامپ به کار رود، مقدار روشنايي آن حداقل باید 0.10 وات بر متر مربع باشد.

یکی از نکات مهم از ضوابط ساخت استخر سرپوشيده و يا روبازی که شنا کردن در شب هم در آن انجام مي گیرد و يا تمام استخرهايي که نور طبيعي خوبی ندارند، استفاده از يک سيستم روشنايي اضطراري می باشد.

میزان رطوبت در ساخت استخر

مقدار رطوبت در محوطه اطراف استخر، بايد بین 50 تا 60 درصد قابل کنترل باشد.

سرعت جريان هوا

سرعت جريان هوا در اطراف استخر نیز بايد حداکثر يک متر بر ثانيه باشد و در محلی که تماشاچيان هستند، بايد حداکثر0.3متر بر ثانيه باشد.

دمای استخر

دمای هواي استخر سرپوشيده، بايد يک تا دو درجه بیشتر از درجه حرارت آب باشد، ولی نبايد از 30 درجه بیشتر شود.

اکوستيک بودن استخر

مقدار سروصدا در استخر شنا همواره یکی از مهمترین مسائل است. استخرهای بزرگ با نازک کاريهاي بدون منفذ، سخت و صاف، سطوح شيشه ای و آب موجود در ترازهاي پائين‌تر،همه انعکاس دهنده خوبی براي صدا می باشند و به همین دلیل پيش بيني کردن سطوح جذب کننده يا کاهنده صدا در استخرها یک مورد ضروری است. مصالح جاذب صدا در سقف سالن و در ديواره‌هاي بالایی قرار داده می شوند.

ضوابط نحوه گردش آب در استخر

طراحي و ساخت سيستم گردش آب در استخر به اين دلیل انجام می شود که آب آلوده به شکلی موثر و پيوسته به مقدار معینی از استخر بيرون آید و به مرکز گندزدايي هدایت شود و در نهایت بعد ازتصفيه، دوباره به استخر بازگردانده شود، تا به این ترتیب مقدار زلال بودن و گندزدايي آب استخر بدست بیاید.

به طور کلی سيستم گردش آب استخر، شامل مجموعه اي از تجهيزات می شود که فاصله بین لوله کشي ورودي تا خروجي آب استخر را در بر مي گيرد. در اين فاصله پمپها، موگير، فیلترها، گرمکنها وامکانات تزريق مواد ضدعفوني کننده، تجهیزات سختی گیر آب، تجهيزات آلومزني، تجهیزات فیلتراسیون و دستگاه‌هاي مبدل حرارتي نصب می شوند.

تنظیم pH آب استخر شنا نیز، بر ميزان کارکرد صحيح عمليات گندزدايي، میزان شفافیت آب و احساس رضايتمندي شناگران و يا حتي طول عمر تجهيزات تاثیر زیادی خواهد گذاشت.

همچنین در استخرها، سيستمهای مکانيکي تهويه نه تنها بايد براي فضاي اطراف کاسه استخر به دليل وجود رطوبت بالا و مواد شيميايي موجود، پيش بيني شود، بلکه براي فضاهاي وابسته دیگر به استخر، مانند دوشها، رخت کنها، نظافت، مکانهاي شست و شو و دیگر فضاهاي موجود نيز بايد لحاظ شود. دريچه هوای استخر در سقف و دریچه ورودي هواي تازه، نبايد نزديک به هم تعبيه شود، زيرا نوعي جريان کوچک هوا میان اين دو دريچه ايجاد می شود.

آیین نامه کلی طراحی استخر

در مطالب فوق ضوابط ساخت استخر را توضیح دادیم و در ادامه مواردی که اهمیت زیادی دارند را بیشتر در موردشان توضیح می دهیم. طبق فرم آئین نامه مقررات بهداشتی در استخرهای شنا، موارد زیادی باید در زمان طراحی و استفاده از استخر رعایت شود.

بر اساس ماده ۱۶ آیین نامه، کف محوطه ای که جهت ساخت استخر انتخاب می شود، باید جنسی صاف، مقاوم، قابل شستشو و بدون شکاف و درز داشته باشد.

همچنین دارای کف شور به تعداد مورد نیاز باشد که مجهز به شتر گلو باشد. نصب یک توری ریز روی آن نیز یکی از موارد ضروری است، همچنین باید دارای یک شیب مناسب به سمت کف شوی فاضلاب نیز باشد.

بر اساس ماده 17 قوانین ساخت استخر نیز، دیوار ساختمان ویلایی باید از کف تا سقف از مصالح ساختمانی با دوام و مقاوم درست شده باشد و به گونه ای باشد که از ورود جوندگان و حشرات جلوگیری کند.

همچنین با توجه به ماده ۶۳ آیین نامه، شیب بندی موج شکن و سرریز استخر و وضعیت ساختمان، باید به شکلی باشد که از برگشت آب به داخل استخر جلوگیری کند.

در ضوابط طراحی و ساخت استخرها، دوشها بايد آب گرم با حداقل درجه حرارت 32 و حداکثر درجه حرارت 43 باشند. همچنين حداقل دبي آب خروجي سر دوشي ها بايدminlit5/7 باشد. جهت ممانعت از آسيب ديدگي شناگران، بايد از شيرهاي ترموستاتيکی استفاده شود که به روشنی وضعیت آب گرم و سرد بر روی آنها تعیین شده است و همواره کارکرد مناسب و صحیح آنها باید کنترل شود.

آب دوشها نیز باید از منابعی باشد که دارای غلظت کمی از کلر باشد. حداقل 50 درصد دوشها باید 2 اتاقک داشته باشند و ابعاد اتاقکها یک متر مربع باشد. همچنین دوشها باید در مکانی باشند که شناگران قبل از وارد شدن استخر، بتوانند از آنها استفاده کنند.

جمع بندی

رعایت ضوابط طراحی و ساخت استخر ویلا، یکی از پیش نیازهای مهم جهت اجرای این نوع سازه می باشد. ساخت استخر در فضاهای ساختمانی و مسکونی، نیاز به دریافت مجوزهای لازم دارد. بدون انجام دادن این مراحل، نمی توان اجرا و پیاده سازی اصولی و درست استخر را انجام داد.

در واقع باید برای طراحی استخرها، ضوابط و استانداردهای تعریف شده حتما رعایت شوند. همچنین اجرا این نوع سازه‌ها، باید بر اساس آیین نامه طراحی استخر انجام شود.

نظرات خود را در خصوص این مقاله از ما دریغ نکنید، خوشحال می شویم با کمک شما مقاله خود را کامل‌تر کنیم.