سال 1369 بود که پس از وقوع زلزله‌ای در کرمانشاه، شاهد خرابی‌های گسترده بر روی سازه‌هایی بودیم که مطابق با آیین نامه‌ها و بر اساس استانداردها ساخته‌شده‌بودند. دلیل این خرابی‌ها این بود که استانداردهایی که ارائه و در عین حال رعایت شده‌بود، عمدتاً به اجزای سازه‌ای ساختمان (منظور از اجزای سازه‌ای، اسکلت و فندانسیون اصلی ساختمان می‌باشد) مربوط می‌شد. عدم تسلیح یا تسلیح اشتباه اجزای غیرسازه‌ای (مانند دیوارها و تیغه‌های داخلی و پیرامونی) دلیل اصلی خرابی‌های به بار آمده طی زلزله‌های اخیر بود. ساختمانی که علی رغم سالم بودن فندانسیون اصلی سازه، دچار ریزش در قسمت تیغه‌ها و دیوارها شده‌بودند و خسارت‌هایی مالی و جانی به بار آورده‌بودند، به وفور دیده می‌شدند.

پس ازتجربه‌های تلخ مانند آنچه در استان کرمانشاه شاهد بودیم، مراجع ذیربط مانند "مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی" و "دفتر مقرارت ملی کنترل ساختمان" اقدام به تنظیم الزاماتی جدید در راستای تسلیح دیوارهای داخلی و پیرامونی ساختمان کردند. در سال 1398، این الزامات تحت عنوان "طراحی لرزه ای و اجرای غیرسازه‌ای معماری" که در اصطلاح عامیانه به آن پیوست ششم گفته می‌شود، ارائه گردید و تا امروز ویرایش‌هایی نیز داشته‌است که آخرین ویرایش صورت‌گرفته، ویرایش چهارم می‌باشد.

در پیوست ارائه شده اقداماتی برای تسلیح دیوارهای غیرسازه‌ای ساختمان ارائه شده‌است. یکی از این اقدامات استفاده از وال پست منقطع یا نبشی منقطع می‌باشد که موضوع بحث ما نیز هست.

وال پست منقطع چیست؟

وال پست منقطع المانی است که برای تسلیح دیوارهای داخلی و پیرامونی غیرسازه‌ای ساختمان مطابق با آنچه در پیوست ششم آیین نامه 2800 ارائه گردیده است، اجرا می‌گردد. این المان با نام‌های ناودانی منقطع یا نبشی منقطع نیز شناخته می‌شود. وال پست منقطع از فولاد 2 میلیمتری ساخته می‌شود و در عرض های 7.5 تا 20 سانتی‌متری تولید می‌شوند که مطابق با ضخامت‌های مختلف دیوارها و بلوک‌ها، این المان نیز دارای عرض‌های متفاوت می‌باشد. دیوارها باید در داخل قاب مشخص باشند و علی‌رغم اتصال به ستون و سقف، دارای قابلیت حرکت محدود در داخل قاب، در زمان ایجاد لرزه‌های احتمالی را داشته‌باشند. وال پست منقطع یکی از المان‌هایی است که قابلیت عملکرد گفته‌شده را به دیوارهای داخلی و پیرامونی ساختمان می‌بخشد.  

جزئیات اجرای وال پست‌های منقطع

• وال پست منقطع را می‌توان به صورت پیچ، رول‌بولت و جوشکاری به ستون یا سقف متصل کرد.
• پس از اتصال وال پست به ستون و سقف باید فاصله‌ای بین آن و دیوار قرار داده‌شده و به وسیله مواد تراکم پذیر مانند پشم سنگ، فوم، پلی استایرن و ... پر شود. ( به اندازه 0.01 ارتفاع دیوار باید فاصله رعایت شود.)
• وال پست‌های منقطع معمولاً در اندازه‌های 40 سانتی‌متری نصب می‌شوند و نباید در زمان اتصال به دیوار به کف یا سقف سازه متصل شود. ( در صورت اتصال به دیوار حداقل باید 5 سانتی‌متر با کف و سقف سازه فاصله داشته‌باشد.)
• این المان می‌تواند از ورق فولاد گالوانیزه ساخته‌شود، اما اگر از فولاد غیرگالوانیزه تولید شد، حتماً باید با یک لایه محافظ ضدزنگ یا اپوکسی، آن را در برابر زنگ زدگی‌ها مقاوم کرد.
• استفاده از ناودانی منقطع سبب می‌شود هزینه‌ها تا حد قابل قبولی کاهش پیدا کند. دلیل آن میزان استفاده از مواد اولیه کمتر، نداشتن پرتی، نصب خیلی سریع و ساده می‌باشد.
• در زمان تسلیح دیوارهای بیمارستان‌ها، نباید از ناودانی منقطع استفاده کرد. بلکه طبق آنچه در آیین نامه‌ها آمده باید از وال پست‌های سراسری استفاده کرد و فراموش نشود که همچنان فاصله میان کف و سقف باید رعایت شود.
• استفاده از هر نوع وال پست، ما را مجاز به حذف میلگرد بستر نمی کند. بلکه در هر صورت باید از المان میلگرد بستر به همراه وادار و وال پست استفاده کرد.
• در صورتی که از وال پست منقطع استفاده کنیم دیگر نیازی به استفاده از قلاب و گیره برای المان میگرد بستر نیست.
• اگر ارتفاع دیوار از 3.5 متر بیشتر شود باید حتماً از یک وادار افقی که توانایی تحمل فشارهای وارده را داشته‌باشد، استفاده کرد و ناودانی منقطع به وادار متصل گردد.
• اگر طول دیوار از 4 متر بیشتر شود باید به مانند وادار افقی، یک وادار میانی متصل و سپس ناودانی منقطع به وادار متصل گردد.
• در صورتی که قاب دیوار بتونی باشد، برای کاشت وال پست، استفاده از میخ‌های ضربه‌ای ممنوع می‌باشد، چرا که سبب ایجاد ترک خوردگی بر روی بتون می‌شود. در قاب‌های بتونی کلیه اتصالات باید با استفاده از رول بولت و میخ های پیچی انجام شود.

برای مشاهده منبع مطلب اینجا کلیک کنید.