برای افرادی که با ساخت و ساز و معماری ساختمان، سر و کار دارند، یکی از مهمترین مباحث، مراحل بتن ریزی ساختمان است. بتن ریزی به فرایندی گفته می‌شود که طی آن در مکان‌های مختلفی از یک سازه، از قبیل کف، فونداسیون، سقف و…، بتن ریخته می‌شود. این عملیات طی چندین مرحله صورت می‌گیرد. در این مقاله قصد داریم مراحل بتن ریزی ساختمان را تشریح کنیم.
مراحل بتن ریزی ساختمان
برای این که بتوانید عملیات بتن ریزی یک سازه را انجام دهید باید چند مرحله را پشت سر هم طی نمایید. به طور کلی، مراحل بتن ریزی فونداسیون سازه و یا اسکلت بتنی و ... شامل مرحله آرماتوربندی، قالب‌بندی، بتن ریزی و در نهایت متراکم کردن بتن است. در ادامه به شرح مختصر هر کدام از این گام‌ها خواهیم پرداخت.
گام اول: آرماتوربندی
این مرحله در بیشتر موارد در اجرای اسکلت بتنی پیاده‌سازی می‌شود. در این مرحله، میلگردهایی در کف سازه اجرا می‌شوند. ضخامت این میلگردها به صورت کاملاً استاندارد در نظر گرفته شده است. از طرف دیگر اجرای میلگردها در کف سازه، با توجه به تعداد طبقات آن انجام می‌شود. در بیشتر موارد این میلگردها را به صفحاتی که در بتن کار گذاشته شده، جوش می‌دهند و یا آن‌ها را پیچ می‌کنند.
گام دوم: قالب‌بندی
پس از گام آرماتوربندی، لازم است اطراف آرماتورها، قالب‌هایی قرار داده شود. در بیشتر موارد این قالب‌ها از جنس پلاستیک و یا چوب انتخاب می‌شوند. بسیاری از افراد در این مرحله از پلاستیک فونداسیون و یا نایلون فونداسیون استفاده می‌کنند. دلیل قرار گرفتن قالب‌های پلاستیکی و یا چوبی در اطراف آرماتورها این است که بتوانند از این طریق بتن را درون قالب‌ها هدایت نمایند.
گام سوم: بتن ریزی
پیش از شروع عملیات بتن ریزی ساختمان باید چند کار انجام دهید. یکی از مهمترین این اقدامات، تطابق کامل محل مورد نظر با نقشه‌های طراحی شده، مشخصات فنی و استانداردهای مورد نیاز است. برای نمونه، باید نحوه بستن آرماتورها به دقت تحت کنترل قرار بگیرد. همچنین باید قطر و تعداد و فاصله آرماتور ها سنجیده و کنترل گردد.
فرایند لقمه گذاری در زیر آرماتورها و یا کنار آن‌ها به خوبی انجام پذیرد و سپس سطح بتن مگر، قالب‌ها و میلگردها به خوبی تمیز شود. فواصل محور تا محور نیز باید تحت کنترل قرار گرفته و سنجیده شود. ابعاد، فونداسیون، نایلون فونداسیون و شناور نیز باید تحت کنترل قرار بگیرند.
یکی دیگر از اقدامات مورد نیاز پیش‌از فرایند بتن ریزی، کنترل قائم بودن انکر بولت‌ها است. فاصله آن‌ها نیز باید سنجیده شده و تحت کنترل قرار بگیرد. پس از کنترل و سنجش این موارد باید بتن را فراهم سازید.
در این صورت می‌توانید از بتن آماده استفاده نمایید و یا بتن را در محل مورد نظرتان بسازید. در بیشتر موارد بتن را از کارخانه‌های تولیدکننده خریداری می‌نمایند و سپس این مصالح را با استفاده از تراک میکسر به محل مورد نظرشان انتقال می‌دهند.
حمل و نقل بتن، ابزار و تجهیزات، نیروی انسانی
یکی از مهمترین نکاتی که لازم است به آن توجه داشته باشید فرایند و نحوه حمل و نقل بتن است. حمل بتن باید به نحوی اتفاق بیفتد که نسبت آب به سیمان و اسلامپ و یا هوا و همین طور یکنواختی بتن دچار تغییر و تحولات زیاد نشود. در حقیقت برای انتخاب روش حمل و نقل بتن باید توجه ویژه‌ای به جدا شدن متریال‌ها از یکدیگر و یا آب انداختن آن‌ها و همچنین داخل شدن مواد خارجی به بتن داشته باشید.
برای اجرای فرایند بتن ریزی ساختمان به برخی از ابزار و تجهیزات نیز نیاز خواهید داشت. از جمله این تجهیزات می‌توان به بتونیر ویبراتور اشاره کرد و یا تجهیزات ویژه بتن ریزی در هوای سرد را نام برد.
برای اجرای مراحل بتن ریزی ساختمان به نیروی انسانی نیز نیاز خواهید داشت. برای این کار به اپراتور بتونیر و همچنین کارگرانی برای شن و ماسه، برای سیمان و آب نیاز دارید و لازم است برخی از نیروی انسانی و کارگران خود را برای حمل کردن بتن در نظر بگیرید.
برای اجرای این کار به کارگرانی نیاز دارید که بتوانند بتن را در محل‌های ریخته شده، پخش کنند. به کارگر ویبره زن و ماله کش نیز نیاز دارید. برخی از کارگران شما هم باید برای پوشاندن محل‌های بتن ریزی شده، به شما کمک کنند. به سر کارگرانی هم نیاز دارید تا بر فرایند اختلاط بتن و کیفیت بتن ساخته شده نظارت و کنترل داشته باشند.
پس از فراهم کردن تمامی این موارد، بتن‌ها را با پمپاژ کردن به درون قالب‌ها انتقال می‌دهند. در هنگام بتن ریزی فونداسیون یک سازه، سقف، کف و… باید نکاتی را در نظر بگیرید. یکی از مهمترین این نکات این است که مراحل بتن ریزی ساختمان باید به صورت کاملا پیوسته و طی یک مرحله انجام شود.
در غیر این این صورت، استحکام کلی سازه، کاهش پیدا خواهد کرد. در حقیقت در هنگام اجرای فرایند بتن ریزی، سعی شما بر این باشد که هیچ‌گونه جداشدگی در مواد تشکیل دهنده بتن صورت نپذیرد. اگر به این مورد دقت نکنید بتن کرمو شده و از طرف دیگر میزان نفوذپذیری آن افزایش پیدا خواهد کرد.
گام چهارم: متراکم سازی
این مرحله را زمانی انجام می‌دهند که فرایند بتن ریزی سازه تمام شده است. در واقع پس از ریختن بتن، متراکم کردن آن ضرورت پیدا می‌کند. چراکه باعث می‌شود هوای حبس شده‌ای که درون بتن، جای گرفته به طور کامل از آن خارج شود.
از طرف دیگر انجام این کار باعث می‌شود تا بتن به صورت کاملا یکپارچه، اطراف میلگردها را فرا گرفته و تمامی زوایای قالب‌ها را پر کند. برای متراکم کردن بتن از وسایل و تجهیزات مختلفی استفاده می‌کنند. این تجهیزات با در نظر گرفتن چند عامل انتخاب می‌شوند. از جمله این عوامل می‌توان نوع بتن و همچنین جنس قالب‌ها را نام برد. تراکم آرماتورها نیز عامل دیگری است که نشان می‌دهد بهتر است از چه وسیله و تجهیزاتی استفاده شود.
از جمله این وسایل و تجهیزات می‌توان به ویبراتور ارتعاش درونی اشاره کرد. این وسیله می‌تواند به صورت یک بیلچه و یا میله‌ای برای متراکم کردن بتن مورد استفاده قرار بگیرد. بر اثر ارتعاشاتی که توسط این دستگاه به وجود می‌آید از میزان اصطکاک بین دانه‌های درشت بتن کم می‌شود و لذا بتن می‌تواند تحت تأثیر آن به راحتی درون قالب‌ها جای بگیرد.
از طرف دیگر از این طریق به راحتی می‌توان حباب‌های هوا را از درون بتن خارج نمود. این کار نیز باید توسط افراد و کارگران متخصص صورت بگیرد. ارتعاش دهنده باید به صورت کاملا قائم و با وزن طبیعی خود در بتن جای بگیرد و در آن فرو رود. بنابراین نباید هیچ‌گونه فشاری به ویبراتور وارد گردد. ویبراتور باید به صورتی کاملا آرام در بتن وارد و یا خارج شود.
سرعت انجام این کار باید چیزی در حدود ۸ سانتی‌متر در ثانیه باشد. در بسیاری از مواقع برای بتن‌ریزی‌هایی که عمق آن‌ها بیشتر از ۱۵ سانتی‌متر است، از میله و یا شمشه استفاده می‌کنند و عملیات متراکم سازی را به اتمام می‌رسانند.
یکی از نکاتی که لازم است در تمامی مراحل بتن ریزی ساختمان به آن توجه داشته باشید شرایط بتن ریزی و دمای آن است. اگر بتن ریزی ساختمان را در دماهای بسیار پایین و یا بسیار بالا انجام دهید، بتن شما استحکام کافی و مورد نظر را نخواهد داشت. بنابراین لازم است بتن ریزی ساختمان را در دماهای کاملا متعادل انجام دهید. در این صورت اگر هوا سرد است باید مواد تشکیل دهنده بتن را گرم کنید و از این طریق دمای مخلوط مورد نظر را به حد قابل قبول برسانید که نه سرد و نه گرم باشد.
مطالب جدید
محصولات مرتبط
