قالب وافل بتنی، عنصر اصلی در اجرای سقف وافل است. اگرچه این نوع سقف به دلیل داشتن مزیت‌های فنی و اقتصادی در پروژه‌های ساختمانی بزرگ بسیار محبوب و پر‌کاربرد بود، اما هم‌اکنون با پدیده دیگری در امر ساخت‌و‌ساز سقف‌های بتنی با نام اینتل دک مواجه هستیم که تحول عظیمی را در ساختمان‌سازی و ساخت قطعات بتنی به وجود آورده است. بنابراین قصد داریم تا در ادامه این مطلب، توضیحات کاملی راجع‌به انواع قالب وافل (ابعاد و کاربرد)، تفاوت سقف یوبوت و وافل و معرفی مزایای سقف اینتل دک، به شما خوانندگان عزیز ارائه کنیم، پس در ادامه همراه ما باشید.

قالب مورد استفاده برای سقف وافل و صرفه‌جویی در مصرف بتن

قالب‌های وافل از پلاستیک ساخته شده‌اند و در اندازه‌های استاندارد مختلف نیز موجود هستند. استفاده از این قالب‌ها باعث حذف قسمت استفاده‌نشده سقف وافل می‌شود و در مصرف بتن به شکل قابل‌توجهی صرفه‌جویی می‌گردد. از آن‌جایی که استحکام کششی بتن عمدتاً توسط آرماتور میلگرد‌های فولادی تامین می‌شود، تنها دنده‌های حاوی آرماتور در جایی که بتن استفاده نشده است باقی می‌ماند و استحکام سقف را به این روش حفظ می‌کند. این آرماتور به شکل یک زاویه 90 درجه است که در گوشه‌های هر تک وافل موجود است. بنابراین با استفاده از سقف وافل، هم در مصرف بتن صرف‌جویی می‌شود و هم وزن سازه به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.

در نتیجه، حذف بخش استفاده‌نشده از بتن، دال‌های سبک‌تر و اقتصادی‌تری را نسبت به یک دال مسطح معادل ایجاد می‌کند. در دهه اخیر ایده‌های مختلفی برای حذف این قسمت بلااستفاده از بتن ارائه شده است که تنها چند مورد از آن‌ها اجرا شده است. یکی از پرکاربردترین ایده‌ها در این بخش، سقف یوبوت است. قالب پلاستیکی مورد استفاده برای ساخت و قالب‌بندی این سقف، همان قالب سقف وافل است که از پلی پروپیلن ساخته شده است و می‌توان چندین بار از آن استفاده کرد. نام وافل از الگوی شبکه‌ای گرفته شده است که توسط دنده‌های تقویت‌کننده ایجاد می‌شود.

انواع قالب سقف اینتل دک با توجه به نوع کاربرد و عملکردشان

مهم است بدانید که قالب اینتل دک نقش مهمی را در اجرای سقف اینتل دک دارد. شکل و ابعاد آن‌ها عملکرد سقف را در حمل بار مشخص می‌کند. به عنوان مثال در اسلب‌های یک طرفه و دو طرفه به ترتیب قالب‌های وافل یک طرفه و قالب‌های وافل دو طرفه مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه جزئیات بیشتری از این دو نوع قالب و انواع مختلف سقف‌ اینتل دک ارائه می‌شود.

1.    قالب‌های اینتل دک یک طرفه

از قالب وافل یک طرفه برای اجرای دالی استفاده می‌شود که قرار است بار مرده و زنده را در یک جهت منتقل کند و عملکرد آن مشابه دال‌های بلوک‌دار و تیرچه‌دار است اما در قالب اینتل دک برخلاف قالب‌های قبلی، تیرچه و بلوک به صورت پیش‌ساخته است. هم‌چنین از تیرچه‌ها استفاده نمی‌شود و خود قالب‌ها دنده ایجاد می‌کنند.

ابعاد قالب‌های اینتل دک یک طرفه

قالب‌های اینتل دک یک طرفه عمدتاً از یک‌سری قطعات پلاستیکی I شکل نامتقارن با قطعات انتهایی تشکیل شده است که با کمک گیره‌های مخصوص در محل به هم متصل شده و یک قالب مکعب مستطیلی یکپارچه را تشکیل می‌دهند. در این حالت، فاصله بین دنده‌ها معمولاً 60 تا 70 سانتی‌متر با عمق 25 تا 30 سانتی‌متر است. عرض دنده‌ها بین 12 تا 14 سانتی‌متر متغیر است.

2.    قالب‌های وافل دو طرفه

از قالب‌های اینتل دک دو طرفه همان‌طور که از نامش پیداست در ساخت دال‌های دو طرفه استفاده می‌شود که منجر به انتقال بار در دو جهت می‌گردد. به‌عبارت‌دیگر بارهای زنده و مرده سقف به اطراف یک تیر منتقل می‌شوند. سقف اینتل دک دو طرفه از قالب‌های مکعبی شکل استفاده می‌کند که در آن‌ها به دلیل وجود ابعاد دقیق و مربع شکل، توزیع بار بهینه شده است. قالب‌های اینتل دک دو طرفه، مانند قالب‌های یک طرفه، پس از سخت‌شدن بتن و دستیابی به مقاومت نهایی، می‌توانند جدا شوند. این قالب‌های حذف‌شده را می‌توان در دال‌ها و ساختمان‌های دیگر مورد استفاده قرار داد که این مزیت به کاهش هزینه ساخت سقف اینتل دک کمک می‌کند.

ابعاد قالب‌های وافل دو طرفه

قالب‌های اینتل دک دو طرفه از پلی پروپیلن ساخته شده و به شکل نیمه مکعبی با سوراخ‌هایی برای اتصال با قالب‌های مجاور طراحی شده‌اند. قالب‌های اینتل دک دو طرفه برای دهانه‌های پهن بسیار مناسب هستند. این قالب‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوان به‌راحتی آن‌ها را حمل‌ونقل نمود. قالب‌های اینتل دک دو طرفه معمولا در سایزهای مختلف از 60*60 تا 90*90 موجود است که ارتفاع این نوع قالب‌ها 18، 25، 28، 33، 35 و 40 سانتی‌متر است.

مهم‌ترین تفاوت سقف یوبوت و وافل چیست؟

همان‌طور که در بخش پیشین به این موضوع اشاره کردیم، بسیاری از راه‌حل‌های ساخت سقف مانند استفاده از قالب‌های یوبوت، کوبیاکس و بابل دک، برای حذف قسمت ناکارآمد بتن استفاده می‌شوند. اصلی‌ترین تفاوت سقف یوبوت و وافل، در نوع قالب‌گیری آن‌ها است. این نوع قالب‌ها با قالب‌های دیگر وافل، قابلیت استفاده مجدد از آن تا چندین مرتبه است. تفاوت قالب سقف وافل با قالب‌های سازنده سقف یوبوت و کوبیاکس، دفن‌شدن دائمی آن‌ها است. به این معنا که دیگر نمی‌توان به‌طور مجدد از آن‌ها استفاده کرد. درحالی‌که قالب‌های وافل به گونه‌ای طراحی شده‌اند که پس از سخت‌شدن بتن می‌توان آن‌ها را جدا کرد و مجدداً در جای دیگری استفاده نمود. این ویژگی باعث می‌شود که قالب‌های وافل مقرون‌به‌صرفه‌تر از سقف یوبوت باشند. همین اختلاف هزینه‌ها و صرفه اقتصادی سقف وافل نسبت به سقف یوبوت و کوبیاکس، شناخته‌ترین تفاوت بین سقف یوبوت و وافل است.

سقف اینتل دک چیست و چه مزایایی نسبت به سقف وافل دارد؟

اینتل دک جدیدترین راه‌حل ساخت سقف‌های بتنی در اجرای دال‌های مشبک دو طرفه بوده که زمینه ایده‌پردازی و اجرای آن، به واسطه قرارگیری تیرچه‌های متعامد دو طرفه با مقطع I شکل نامتقارن و به‌صورت کاملا مسطح فراهم شده است. این سیستم بومی برای اولین بار در دنیا توسط متخصصین مجرب کشور ایران معرفی شده است. علاوه‌بر حفظ تمامی محاسن و مزایای سیستم‌های سازه‌ای موجود، مشکلات اجرایی و محاسباتی آن‌ها از جمله وزن زیاد، هزینه بالا، قالب‌بندی سخت و وقت‌گیر، نیاز به دقت بسیار بالا در اجرا و ... را کاملا برطرف کرده است.

در این بخش برخی از تفاوت‌های سقف‌های اینتل دک را نسبت به سقف‌های یوبوت و وافل بررسی می‌کنیم:

• استفاده از مواد با کیفیت بالا که به نور خورشید حساس نیستند

اغلب در تولید قالب‌های وافل و یوبوت از مواد با کیفیت پایین استفاده می‌شود تا هزینه ساخت آن‌ها را مقرون‌به‌صرفه‌تر کند. این ویژگی، سقف وافل و سقف یوبوت را در برابر اغلب ضربه‌ها آسیب‌پذیر می‌کند و در حین حمل‌ونقل و اجرا به‌راحتی صدمه می‌بینند. بروز ترک در قالب‌ها ممکن است منجر به ورود بتن به داخل قالب و افزایش بار مرده سقف شود. درحالی‌که در ساخت قالب مربوط به سقف اینتل دک، از بهترین متریال بهره گرفته شده تا از بروز چنین اتفاقاتی جلوگیری شود.

• حذف قسمت‌هایی از بتن کششی در ساخت سقف اینتل دک

در اجرای سقف‌های توخالی مانند یوبوت و وافل قسمت میانی دال برداشته می‌شود اما بتن کششی باقی می‌ماند. با استفاده از قالب وافل، علاوه‌بر بتن میانی، قسمت‌هایی از بتن کششی نیز حذف می‌شود. به همین دلیل سقف‌ اینتل دک در مقایسه با سایر دال‌های توخالی به حدود 20 درصد بتن کمتری نیاز داشته و البته که ضخامت بسیار کمتری هم دارند. به عبارت دیگر در هر متر مربع 200 کیلوگرم بتن کمتر مصرف می‌شود که از نظر اقتصادی و فنی بسیار حائز اهمیت و البته به‌صرفه است.

ضمن این‌که قالب‌های ساخت سقف اینتل دک، می‌توانند چندین بار مورد استفاده قرار گیرند و بنابراین هزینه کمتری را برای هر متر مربع سقف در مقایسه با سایر قالب‌ها تحمیل می‌کنند.

ویژگی‌های منحصربه‌فرد سقف اینتل دک

• امکان اجرای سقف‌هایی با دهانه‌های بلند.
• صرفه اقتصادی بیشتر نسبت به استفاده از بلوک‌های بتنی.
• اجرای ساختمان‌های مدرن‌تر و بروز‌تر.
• سهولت اجرای پروژه حتی توسط مجریان نسبتا ماهر.
• مصرف بتن در سقف به شکل بهینه (400 کیلوگرم در هر متر مربع سقف با ضخامت 30 سانتی‌متر).
• فرم سازه‌ای I شکل نامتقارن که باعث ارتقای سختی و کاهش خیز و ارتعاش می‌شود.
• کاهش آسیب‌دیدگی در برابر حوادث طبیعی به خصوص آتش‌سوزی.
• حذف ضرورت استفاده از سقف کاذب.

و ده‌ها مورد دیگر که توصیه می‌کنیم مطالب بیشتر در مورد سقف اینتل دک را در وبسایت Intelldeck.com بخوانید.