همه چیز در مورد آجرسفال

آجرهای سفالی گروهی از مصالح هستند که به صورت صنعتی تولید و جایگزین سنگ شده اند و درحقیقت سنگی ساخته دست بشر هستند، سنگی دگرگون که از تغییر وضعیت خشت پدید میآید. این گروه از مصالح که اولین تولید صنعتی و انبوه مصالح ساختمانی به دست بشر به شمار می‌آیند براساس نوع مواداولیه، روند تولید و محل مصرف به انواع متنوعی تقسیم می شوند. آجر سفالهای رسی که اولین و فراوان ترین آنها هستند قدمت چندهزار ساله دارند.

با پیشرفت تکنولوژی و علم شیمی انواع بی شماری از آجرها با کیفیت های مختلف، ابعاد و شکل ظاهری متنوع راهی بازار مصرف شده اند.نوع رسی آن از پختن خشت (گل شکل داده شده) و نوع ماسه آهکی آن از عمل آوردن خشت ماسه آهکی (که از فشردن مخلوط همگن ماسه سیلیسی و آهک در قالب ساخته می‌شود) با بخار تحت فشار زیاد به دست می‌آید، آجر سفالهای بتنی همانند بلوکهای سیمانی تهیه می‌شوند.

.

آجر سفال رسی عمدتاً از سیلیکاتهای آلومینیوم بوده و آجر سفال ماسه آهکی از سنگدانه‌های ریز سیلیسی تشکیل شده است که توسط خمیری از جنس سیلیکات کلسیم به همدیگر چسبیده‌اند. این آجر سفال معمولاً به رنگ خاکستری است ولی می‌توان با افزودن رنگ مناسب آن را به رنگهای دیگر نیز تولید نمود. آجر سفال به اشکال مکعب مستطیل توپر، سوراخدار، توخالی (آجرمجوف تیغه‌ای و سقفی) و قطعات نازک تولید می‌شود. از آجر سفال در ساختن دیوارهای باربر، تیغه‌های جدا کننده، سقفهای تیرچه بلوک، طاق ضربی بین تیرآهنها و نمای خارجی و داخلی ساختمانها بهره‌گیری می‌شود.

آجر سفال

آجر سفال سفال از قدیمی ترین مصالح ساختمانی است که قدمت آن بنا به عقیده برخی از باستان شناسان به ده هزار سال پیش می رسد. در ایران بقایای کوره های سفال پزی و آجر سفال سفال پزی در شوش و سیلک کاشان که تاریخ آنها به هزاره چهارم پیش از میلاد می رسد پیدا شده است. همچنین نشانه هایی از تولید و مصرف آجر سفال سفال در هندوستان به دست آمده که حاکی از سابقه شش هزار ساله آجر سفال سفال در آن کشور است وازه آجر سفال بابلی و نام خشت هایی بوده که بر روی آنها منشورها قوانین و نظایر آنها را می نوشتند گمان می رود نخستین بار از پخته شدن خاک دیواره ها و کف اجاق ها به پختن آجر سفال پی برده اند .

. کوره های آجر سفال پزی ابتدایی بی گمان از مکان هایی تشکیل می شده که در آن لایه های هیزم و خشت متناوبا روی هم چیده می شده است. فن استفاده از آجر سفال ازآسیای غربی به سوی غرب مصر و سپس به روم و به سمت شرق هندوستان و چین رفته است در سده چهارم اروپایی ها شروع به استفاده از آجر سفال کردند ولی پس از مدتی از رونق افتاده و رواج مجدد از سده 12 میلادی بوده که ابتدا از ایتالیا شروع شد.

. در ایران باستان ساختمان های بزرگ و زیبایی بنا شده اند که پاره ای از آنها هنوز پا بر جا هستند. نظیر طاق کسری در غرب ایران قدیم آرامگاه شاه اسماعیل سامانی در گنبد کاووس و مسجد اصفهان را که با آجر سفال ساخته اند همچنینی پلها و سد های قدیمی مانند پل دختر سد کبار در قم از جمله بناهای قدیمی می باشند.

انواع آجر سفال در ایران قدیم

در ایران هر جا سنگ کم بوده و خاک خوب هم در دسترس بوده است آجر سفال پزی و مصرف آجر سفال معمول شده است اندازه آجر سفال ایلامی حدود 10×38×38 سانیتی متر بوده پختن و مصرف آجر سفال در زمان ساسانیان گسترش یافته و در ساختمان های بزرگ مانند آتشکده ها به کار رفته است اندازه آجر سفال این دوره جدود 44×44×7تا 8 بوده است و بعد های آن 20×20×3 تا4 سانتی متر کاهش یافت .

. در فرش کردن کف ساختمان از آجر سفال بزرگتری به نام ختائی به ابعاد 5×25×25 سانتی متر و یا بزرگتر از آن به نام نظامی در ابعاد 40×4×5 سانتی متر استفاده می شده است از انواع دیگر آجر سفال در گذشته آجر سفال قزاقی می باشد که پیش از جنگ جهانی اول روسها آن را تولید می کردند که ابعاد آن 5×10×20 بوده است آشنایی با آجر سفال و مواد اولیه آن آجر سفال نوعی سنگ مصنوعی است که از پختن خشت خام و دگرگونی آن بر اثر گرما به دست می آید خاک آجر سفال مخلوطی است از خاک رس ماسه فلدسپات سنگ آهک سولفات ها سولفورها فسفات ها کانی های آهن منگنز منیزیم سدیم پتاسیم مواد آلی و...

مراحل ساخت آجر سفال عبارتند از :

کندن و ستخراج مواد خام آماده سازی مواد اولیه قالب گیری خشک کردن تخلیه و انبار کردن محصول انواع کوره های آجر سفال پزی پس از خشک شدن خشت ها را در کوره می چینند طرز چیدن آنها طوری است که بین آنها فاصله وجود دارد تا گازهای داغ و شعله بتواند از لای آنها عبور کند کوره های آجر سفال پزی سه هوع هستند:

. کوره تنوره ای هوفمان و تونلی

قابل ذکر است که کوره های تونلی مدرن ترین کوره های آجر سفال پزی می باشند که در آنها سرامیک های ممتاز و صنعتی نیز می پزند ویزگی های آجر سفال آجر سفال خوب باید در برخورد با آجر سفال دیگر صدای زنگ بدهد صدای زنگ نشانه سلامت توپری و مقاومت و کمی میزان جذب آب آن است آجر سفال خوب باید در آتش سوزی مقاومت کند و خمیری و آب نشود رنگ آجر سفال خوب باید یکنواخت باشد و همچنین باید یکنواخت و سطح آن بدون حفره باشد سختی آجر سفال باید به اندازه ای باشد که با ناخن خط نیفتد

. استاندارد آجر سفال در ایران

بنابر آخرین استاندارد ایران به تاریخ 7 خرداد 1357 در مورد آجر سفالهای رسی آجر سفالها به دو گروه دستی و ماشینی تقسیم بندی می شوند آجر سفال های دستی خود به دو نوع فشاری و قزاقی سفید و آجر سفال ماشینی نیز به توپر و سوزاخ دار گروه بندی شده اندمیزان جذب آب مطابق استاندارد ایران در آجر سفالهای دستی حداکثر 20% در آجر سفال های ماشینی 16% و حدلقل برای هر دو نوع آجر سفال 8% تعیین شده است

. انواع آجر سفال غیر رسی و اشکال آن

آجر سفال جوش آجر سفال خاص در صنعت سفال پزی است که در کشورهای صنعتی دارای اهمیت ویزه ای است از این آجر سفال برای نماسازی ساختمان ها فرش کف پیاده روها پوشش بدنه و کف آبروها و مجراهای فاضلاب و تونل ها و ساختن دودکش ها فرش کف کارخانه ها انبارهای کشاورزی و سالن های دامداری پرورش طیور استخر های صنعتی و جز اینها استفاده می شود

. انواع خاص آجر سفال تولیدی در کشور های اروپایی آجر سفال هایی در کشورهای صنعتی اروپاتولید می شوند که هنوز تولید آن در ایران مرسوم نشده است از آن جمله بلوک های تو خالی آتش بند برای نصب دور ستون ها به منظور جلوگیری از نفوذ آتش قطعات ویزه به شکل منحنی های کوز و کاس قطعات درپوش روی دیوار قطعاتی که از اجزا هستند مانند کلوک سرقد گوشه و جزاینها که هنوز در ایران تولید نمی شوند.

همه چیز در مورد آجرسفال

منبع: مجتمع تولیدی آجرسفال اصفهان

اخبار عمرانی

اخبار نظام مهندسی