قالب بندی فونداسیون - سازه برتر



قالب بندی فونداسیون

فونداسیون به عنوان قسمتی که نیروها رابه زمین منتقل می کند، نیاز به بتن و قالب بندی دارد که اصول قالب بندی پی را در این پست از سازه برتر قرار داده ایم.قالب بندی فونداسیون

در سیستم قالب بندی فونداسیون‌ از پنل‌های قالب بندی جهت اجرای فونداسیون‌های بتنی‌،‌ سکوها و … استفاده می‌شود. به کمک سایزهای مختلف موجود‌ قالب‌ها، می‌توان پنل‌های قالب بندی را در اشکال مختلف با توجه به نوع و نقشه سازه در فونداسیون ایجاد کرد. با توجه به ضخامت دیوار و فشار بتن می‌توان از قطعات تکمیلی مانند انواع میان بلت برای حفظ مقاومت استفاده نمود. برای مشاهده ادامه این پست به ادامه مطل مراجعه فرمائید.اولین اقدام در اجرای یک پروژه گود برداری‌ شروع عملیات قالب ­بندی فونداسیون است. برای این امر، ابتدا خطوط، آکس ­بندی شده و حدود قالب فونداسیون در روی زمین، خط کشی و میخ گذاری شده و سپس عملیات قالب بندی فونداسیون آغاز می‌شود. برای قالب بندی فونداسیون از قالب‌های آجری، چوبی ‌یا فلزی استفاده می‌­شود. ‌

قالب آجری‌

در این روش حدود قالب بندی با آجر کاری به ضخامت حداقل ۱۱‌سانتیمتر اجرا می­‌شود. با توجه به اینکه در بیشتر مواقع پس از تخریب ساختمان­‌های قدیمی مقدار زیادی آجر باقی می­‌ماند در بیشتر پروژه‌­های شهری کوچک، از این روش قالب بندی استفاده می‌­شود. ‌

  • قبل از شروع قالب بندی توجه شود سطح بستر به تراز مورد نظر رسیده باشد. کنترل تراز زیر پی یکی از مهمترین پارامترهای اجرا است. (طبق ضوابط تراز زیر پی حداقل باید ۸۰ سانتی‌متر در مناطق سرد سیر از سطح زمین پایین­تر اجرا شود؛ این امر به خاطر رعایت عمق یخبندان است­‌)
  • تراز سطح زمین باید یکنواخت بوده و پستی و بلندی نداشته باشد. کنترل تراز سطح زمین بهتر است با نقشه ­برداری انجام شود.
  • سطح خاک زیر پی پس از گود برداری با روش‌­های ممکن متراکم شود. در صورت نیاز به پر کردن زیر پی و رسیدن به تراز مورد نظر، باید زیر پی با نظر مهندس ناظر و مشاور با مصالح مناسب، بسترسازی و تا حد لازم مقاوم شود.
  • توصیه می­‌شود حدود قالب و آکس­‌های سازه، توسط نقشه­ بردار پیاده شود. جهت جلوگیری از خطا در اجرا، نقاط گوشه قالب و تمامی آکس‌­ها میخ گذاری و حدود قالب پس از ریسمانی شدن کار رنگ آمیزی شوند.

‌نکات اساسى دراجراى قالب بندى آجرى ‌

قالب، ابزار ساخت قطعه‌ى بتنى محسوب مى‌شود . قالب‌ها علاوه بر ایجاد شکل و اندازه‌ى مورد نظر در بتن، موقعیت و راستاى آنرا کنترل مى‌کنند. قالب‌بندى، سازه‌اى موقتى است که علاوه بر وزن خود، وزن بتن تازه ریخته شده و همچنین بارهاى ساختمانى زنده شامل مصالح، تجهیزات و کارگران را نیز تحمل مى‌کند‌.

اهداف اصلى جهت ساخت

کیفیت

طراحى و ساخت واقعى قالب‌ها را گویند به طورى که اندازه، شکل، موقعیت و سطح رویى مورد نظر بتن ریخته شده حاصل شود.

ایمنى

اصول ساخت قالب‌ بندى است به طورى که بدون واژگونى یا به خطر افتادن کارگران یا سازه‌ى بتنى، توانایى تحمل بارهاى مرده و زنده را داشته باشد.

صرفه‌ى اقتصادى

صرفه‌ی اقتصادی در ساخت قالب مؤثر است به طورى که در زمان و پول پیمانکار و کارفرما صرفه جویى شود. در زمان طراحى و ساخت قالب بندى، پیمانکار باید بدون فدا کردن کیفیت و ایمنى، دستیابى به حداکثر صرفه‌ى اقتصادى را مورد نظر داشته باشد.

‌دستورالعمل آجر چینى و دیوار چینى آجرى جهت قالب بندى فونداسیون‌

پس از آنکه بتن مگر ریخته شد و مقاومت لازم را بعد از یک روز به دست آورد، نوبت به قالب بندى پى‌ها مى‌رسد. قالب بندى آجرى باید به گونه‌اى طرح و اجرا شود که بتواند نیروى جانبى وزن بتن و نیروى لرزاننده‌ى آن (ویبراتور) و وزن کارگر در هنگام بتن ریزى را تحمل کرده پایدارى خود را حفظ نماید.

یکى از اصولى را که در هنگام قالب بندى آجرى باید رعایت شود این است که ابتدا باید امتداد یکى از پى‌هاى ساختمان مشخص شده و توسط میخ‌هاى ذخیره میخکوبى شده و ریسمان کشى شود. میخ‌هاى فولادى که براى کنترل کار در زمان اجرا گوشه‌هاى زمین نصب مى‌شود، میخ ذخیره (میخ آف) نام دارد.

پس از مشخص نمودن یکى از اضلاع پى لازم است با توجه به نقشه‌ى فونداسیون و با رعایت اصول صحیح آجر چینى که در پیمانه‌ى مهارت آجر چینى ذکر شده است، دیوار قالب آجرى را اجرا کرد.

نکات مهم در هنگام اجراى قالب‌هاى آجرى

  • آجر چینى پى یکنواخت بوده و سطح صاف و بدون خلل و فرج در بدنه‌ى داخلى قالب ایجاد شود.
  • براى پر کردن پشت قالب آجرى، از خاک مناسب استفاده شود.
  • در صورتى که امکان داشته باشد،بهتر است که یک لایه‌ى نازک سیمانکارى در بدنه‌ى داخلى قالب صورت گیرد. در غیر این صورت از پلاستیک استفاده شود.

تراز کردن و قالب‌ بندى فونداسیون

قالب آجرى در هنگام آجر چینى دیواره‌ى شود. که هر رج از آجر چینى ریسمان‌کشى فونداسیون،دقت به صورت کاملاً تراز چیده شوند تا سطح بالایى شده و قالب آجرى نیز، به صورت تراز اجرا گردد. لازم است پس از نصب شمشه‌هاى ابتدا و انتهاى دیواره‌ى جهت راحتى در تراز نمودن سطح روى قالب آجرى شیلنگ تراز خط نشانه‌هاى تراز مربوطه را قالب، توسط علامت گذارى کرد. با در نظر گرفتن خط نشانه‌هاى تراز، مى‌توان سطح روى آجر چینى قالب بندى فونداسیون را به صورت کاملاً تراز اجرا نمود.

قالب چوبی

استفاده از قالب چوبی جهت قالب­ بندی فونداسیون در بسیاری موارد سبب صرفه اقتصادی و افزایش سرعت اجرا خواهد شد. در پروژه­‌های بزرگ و یا در انبوه ­سازی استفاده از قالب چوبی بیشتر مورد توجه است.

قالب فلزی

استفاده از قالب فلزی جهت قالب­ بندی فونداسیون به جهت استحکام و سطح شاقولی مناسب نسبت به سایر روش­‌های قالب ­بندی توصیه می­‌شود. در بسیاری از پروه های ساختمانی بلند مرتبه که عمق پی زیاد بوده و یا میزان سطح قال ب­بندی فونداسیون کمتر است از قالب­‌های فلزی استفاده می­‌شود.

نکات قالب بندی فونداسیون

  • تعیین کیفیت قالب بندی و مصالح با توجه به نما یا غیر نما بودن فونداسیون
  • شاقول بودن فونداسیون
  • رعایت ابعاد فونداسیون
  • رعایت کاور آرماتورها در فونداسیون
  • فیکس و مستحکم بودن قالب‌ها
  • درزبندی مناسب بتن برای جلوگیری از در رفتن شیره بتن و کرمو شدن
  • استفاده از روغن قالب برای افزایش کیفیت سطح بتن و دوام بیشتر قالب‌ها

شرایط قالب‌بندی

  • قالب‌ها باید به نحو‌ی ساخته و نصب شوند تا شکل، اندازه، وضعیت و نمای بتن مورد نظر حاصل شود.
  • قالب‌ها باید به اندازه کافی محکم باشند تا فشار یا وزن بتن تازه و دیگر بارها را تحمل کنند، بدون آنکه دچار تابیدگی، نشت شیره، گسیختگی یا به مخاطره انداختن کارگران شوند.
  • قالب‌ها باید طوری طراحی و ساخته شوند که به آسانی و با سرعت، قابل نصب و باز کردن باشند، تا از اتلاف وقت و پول جلوگیری شود.
  • قالب‌ها باید حتی‌الامکان با وسایل و امکانات موجود قابل حمل و جابجایی‌ باشند.
  • قالب‌ها باید درزبندی شده باشند،‌ تا از نشت شیره بتن جلوگیری شود.

قالب برداری 

  • قالب باید موقعی برداشته شود که بتن بتواند نیروی وارده را تحمل کند و تغییر شکل‌های آن از تغییر شکل‌های پیش بینی شده تجاوز نکند.
  • پایه‌ها و قالب‌های باربر نباید قبل از آنکه اعضاء و قطعات بتنی مقاومت کافی را برای تحمل وزن خود و بارهای وارده کسب کند، برچیده شوند.
  • عملیات قالب‌برداری و برچیدن پایه‌ها باید گام به گام و بدون اعمال نیرو و ضربه طوری باشد که اعضا و قطعات بتنی تحت اثر بارهای ناگهانی قرار نگیرند، بتن صدمه نبیند و ایمنی و قابلیت بهره‌برداری مخدوش نشود.
  • در صورتی که قالب‌ برداری قبل از پایان دوره مراقبت انجام پذیرد، باید تدابیری برای مراقبت بتن پس از قالب‌ برداری به کار برده‌ شود.
  • پایه‌های اطمینان‌ را نباید قبل از آنکه‌ اعضا و قطعات بتنی توان کافی برای تحمل وزن خود و بارهای وارد را کسب کنند، جمع کرد. شمع برداری باید به ترتیبی باشد که از ایجاد ضربه، برون محوری و برون مرکزیهای پیش بینی نشده در قطعات جلوگیری شود.